Cách phòng và trị bệnh đen mang trên tôm bà con nên biết

Đen mang là căn bệnh thường xuất hiện trên tôm nuôi trong ao, gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình sinh trường của tôm thậm chí có thể gây chết tôm, thiệt hại về sản lượng khi thu hoạch.

Đối với bà con nuôi tôm thì bệnh đen mang tôm không phải là bệnh quá xa lạ, và thường gặp ở những ao tôm có mật độ nuôi quá dày hoặc môi trường nuôi không tốt. Bệnh đen mang sẽ khiến tôm khó phát triển thậm chí là chết ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất của người nuôi. Để tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh này, ECOCLEAN xin cung cấp một số kiến thức phòng ngừa bệnh đen mang trên tôm do các chuyên gia chia sẻ qua bài viết ngắn sau đây:

I. Bệnh đen mang xuất hiện trên tôm hùm

Ở tôm hùm, bệnh đen mang có thể xuất hiện ở cả tôm con và tôm trưởng thành. Khi tôm mắc bệnh, trên mang tôm sẽ xuất hiện những điểm đen, các tơ mang chuyển sang màu đen đến khi bệnh nặng sẽ thối rửa toàn bộ mang.
 
Bên cạnh đó, thân tôm xuất hiện những đốm đen và mắt cũng chuyển sang màu đen. Theo đó, tôm xuất hiện tình trạng bỏ ăn, hô hấp kém, nằm dưới đáy lồng và có thể chết hàng loạt.
 

Bệnh đen mang trên tôm hùm. Photo by Internet.

a. Nguyên nhân gây bệnh trên tôm hùm

- Do môi trường nước ao nuôi bị ô nhiễm, nồng độ NH3 và H2S trong môi trường cao làm cho sắc tố Melanin phát triển tại các mô của mang.
- Do nhiễm vi khuẩn dạng sợi Vibrio, nhiễm nấm Fusarium, nhiễm ký sinh trùng sán lá đơn chủ (xuất hiện nhiều sau các cơn mưa).

b. Cách phòng bệnh trên tôm hùm

- Kiểm tra chất lượng nước thường xuyên để xử lý kịp thời.
- Cho tôm ăn thức ăn chất lượng tốt, kiểm tra và điều chỉnh lượng thức ăn hợp lý, không cung cấp một lúc quá nhiều gây ra tình trạng dư thừa là ô nhiễm nước ao nuôi.

c. Cách xử lý phòng bệnh trên tôm hùm

- Treo những túi vải có chứa vôi ở giữa lồng tôm hoặc đặt ở những vùng đáy lồng nuôi bị ô nhiễm để diệt ký sinh trùng, nấm, vi khuẩn.
 
- Tắm cho tôm bằng formol hoặc sulfat đồng, thả nuôi ở một lồng khác.
 
- Dùng thuốc kháng sinh trộn vào thức ăn, chú ý dùng đúng loại thuốc, đúng liều lượng, đúng thời gian. Việc sử dụng kháng sinh chỉ có kết quả khi phát hiện bệnh sớm. Thời gian điều trị bằng kháng sinh từ 5 - 7 ngày.
 

II. Bệnh đen mang xuất hiện trên tôm sú, tôm thẻ, tôm càng xanh

Đối với tôm sú, tôm thẻ rất dễ phát hiện bệnh. Khi mắc bệnh, tôm sẽ xuất hiện các triệu chứng như:
 
- Mang và vùng mô nối mang với thân tôm có màu nâu hoặc đen. Khi nhiễm nặng các phụ bộ, chân và đuôi cũng bị đen.
 
- Xuất hiện tình trạng tôm nổi đầu do thiếu oxy, bơi lờ đờ trên mặt nước hoặc dạt vào bờ. Phần mang tôm bị vi khuẩn, nấm hoặc nguyên sinh động vật ký sinh phá hủy khi bệnh nặng. Tôm giảm ăn, chậm lớn và dễ chết khi có thêm các tác nhân khác.
 

Bệnh đen mang trên tôm càng xanh. Photo by Internet.

a. Nguyên nhân gây bệnh trên tôm sú, tôm thẻ

Những nguyên nhân chính gây bệnh như:
 
- Ao nuôi bị ô nhiễm, trong ao chứa nhiều chất gây ô nhiễm hữu cơ do thức ăn dư thừa, tảo tàn. Đáy ao có nhiều mùn bã hữu cơ, hàm lượng nitrit, nitrat, và nồng độ Ammonia, H2S cao. Ngoài ra, các chất lơ lửng trong nước bám vào mang tôm làm mang có màu vàng, nâu đen.
 
- Do mang và vỏ tôm bị đóng rong làm cho các chất bẩn hữu cơ dễ bám vào và làm mang tôm chuyển màu.
 
- Do tôm bị nhiễm nấm Fusarium Solani khiến phần mang tôm bị nhiễm sắc tố Melanin hay còn gọi là sắc tố đen. Có thể thấy được sợi nấm khi soi mang tôm dưới kính hiển vi. Các loài nấm thuộc giống Fusarium có nhiều trong nước ngọt, nước lợ và trong đất nên các loài tôm đều có thể bị nhiễm nấm, nhất là tôm gần trưởng thành và trưởng thành thường bị nhiễm nặng. Mặc dù tôm sú và tôm thẻ tương đối đề kháng được với nấm nhưng khi bệnh xảy ra thường rất khó điều trị.
 
- Ngoài ra, nồng độ pH thấp hay trong nước có nhiều ion kim loại nặng (nhôm, sắt) cũng khiến mang tôm chuyển sang màu đen do muối của chúng kết tụ trên mang tôm.

b. Cách phòng bệnh trên tôm sú, tôm thẻ

Để phòng bệnh hiệu quả đối với tôm sú, tôm thẻ bà con cần lưu ý như sau:
 
- Tẩy dọn ao kỹ trước khi thả tôm. Nước ao nuôi phải được lắng lọc thật kỹ trước khi cấp vào ao nuôi.
 
- Tăng cường sục khí để tăng hàm lượng oxy trong nước, tránh để thức ăn dư thừa, bổ sung Vitamin C và men tiêu hóa vào thức ăn.
 
- Định kỳ bổ sung vi sinh EcoCleanTM 108 - Vi sinh chuyên xử lý nước thải ao nuôi để phân hủy các chất ô nhiễm hữu cơ trong ao, giữ đáy ao sạch.
 
- Kiểm soát tảo trong ao, tránh tảo tàn đồng loạt (dùng đường, BKC,…).
 
- Chọn mật độ nuôi phù hợp với kinh nghiệm và kỹ thuật.
 

Vi sinh EcoCleanTM 108 chuyên dùng cho xử lý ô nhiễm nước ao nuôi tôm, cá. Công nghệ từ USA. Photo by EcoClean.

c. Cách trị bệnh trên tôm sú, tôm thẻ

Tùy theo từng nguyên nhân gây bệnh khác nhau mà bà con sẽ lựa chọn cách trị bệnh khác nhau. Cụ thể:
 
- Nếu bệnh phát sinh do môi trường bị ô nhiễm: Thay nước đáy hoặc xi-phông đáy, đánh zeolite, dùng chế phẩm vi sinh xử lý nước thải (men vi sinh), bổ sung Vitamin C vào thức ăn.
 
- Nếu bệnh phát sinh do nhiễm khuẩn: Diệt khuẩn nước bằng BKC, iodin,… thay nước đáy, dùng các men vi sinh xử lý đáy ao, bổ sung Vitamin C và đa Vitamin vào thức ăn.
 
(*) Lưu ý: Nếu dùng chất diệt khuẩn thì sau 3 ngày mới cấp men vi sinh. Trong trường hợp khẩn cấp hoặc không có điều kiện thay nước thì bà con có thể dùng vôi, zeolite để xử lý rồi sau đó mới dùng men vi sinh.

Lời kết

Như vậy, qua bài viết này chúng tôi hy vọng cung cấp thêm kiến thức bổ ích về bệnh đen mang trên tôm, giúp bà con nắm thêm cách phòng và trị bệnh từ đó cải thiện tăng năng suất nuôi tôm. Chúng tôi mong sẽ nhận được sự ủng hộ của bà con để xuất bản thêm nhiều bài viết chia sẻ kiến thức nuôi trồng thủy sản khác nữa. Hãy ủng hộ chúng tôi bằng cách Like và Share bài viết này. Chúc bà con thành công!
 
Chế phẩm vi sinh xử lý nước thải EcoCleanTM là sản phẩm cần thiết cho quá trình xử lý ô nhiễm ao nuôi thủy sản nói chung và nuôi tôm nói riêng. Ngoài ra, việc sử dụng các chế phẩm vi sinh còn giúp bảo vệ môi trường nước trước tình trạng ô nhiễm như hiện nay.
 
Nguồn: Internet - EcoClean t/h.